شمس تمام 41 سال بعد را بدون برادر بزرگ‌تر زندگی کرد و گاهی از مرگ و زندگی‌اش گفت تا همین دیروز... دیروز شمس هم به برادر پیوست.
شمس آل احمد برادر کوچک‌تر جلال آل احمد، متولد 1308 بود؛ یعنی 6 سال از جلال کوچک‌تر. این سال‌های آخر وقتی که به نزدیکی 80 سالگی رسید و از آن گذشت، دیگر تنها رنج می‌کشید و قدرت تکلم و حافظه‌اش را تا حدود زیادی از دست داده بود. شمس سال 76 دچار تشنج مغزی شد و پس از آن بیماری مغزی‌اش ادامه یافت و به مرور توانایی‌هایش را از دست داد.
پس از آن، کهولت سن و فرسودگی جسمی باعث شد هر دو پایش بشکند. شمس از حدود سال 83، دچار فراموشی شد و در یک سال اخیر تقریبا به‌طور کامل حافظه‌اش را از دست داد و این 41 روز آخر که در بیمارستان بستری بود، نه می‌توانست سخن بگوید، نه حرکت کند. 41 روز پیش در بیمارستان باهنر نیاوران بستری شد.
مراسم خاکسپاری شمس امروز برگزار می‌شود و او نیز در قطعه هنرمندان بهشت زهرا آرام می‌گیرد. برای او روز پنجشنبه مراسم ترحیمی نیز تدارک دیده شده که از ساعت 13 تا 14:30 در مسجد نور میدان فاطمی برگزار خواهد شد. شمس آل احمد فلسفه و علوم تربیتی را در دانشسرای عالی تهران خوانده بود، اما او هم مثل برادرش تا حدودی بی‌تاب و پرتکاپو بود.
مثلا حین تحصیل به عکاسی هم علاقه‌مند شد و به آلمان رفت تا دوره عکاسی تخصصی را بگذراند. در عین حال مدتی فلسفه را در دانشکده رشته کتابداری تدریس کرد و پس از آن در مدرسه بهیاری، ادبیات درس داد. اما شاید بیش از همه فعالیت‌هایش، کتاب «از چشم برادر» او شهرتش را به‌عنوان برادر جلال کاملا قطعی کرد. هرچند که شمس به‌طور مستقل نیز داستان می‌نوشت و مجموعه داستان‌هایی به نام‌های «گاهواره» و «عقیقه» منتشر کرده است. کتاب دوجلدی «حدیث انقلاب»، «سیر و سلوک» (سفرنامه آلمان و اسپانیا) و تصحیح «طوطی‌نامه» از جمله دیگر کتاب‌های شمس آل احمد هستند.
او درباره ادبیات داستانی امروز معتقد بود: «یک اتفاق مبارک و بزرگ در ادبیات داستانی ما در حال رخ دادن است. این نوع از ادبیات کم‌کم دارد از صورت مکالمه‌ای به محاوره‌ای نزدیک می‌شود. یعنی از کاغذ فاصله می‌گیرد و به زبان و لحن می‌رسد که خیلی دلنشین است. زیرا مخاطب این نوع آثار احساس نمی‌کند کسی برایش به روی کاغذ تعیین تکلیف کرده است. او حس می‌کند که نویسنده به‌طور رودررو با او در حال گفتمان است».
همین طور می‌گفت: «هر کس که در هر زمانی خوب بنویسد و حاشیه‌نگر نباشد، حتما مطالبی از او در حافظه تاریخی مردم خواهد ماند و این یکی از خصوصیات همیشگی ادبیات و فرهنگ در جهان است.»
